Test Ról Grupowych Belbina – jaką pełnię rolę w zespole? Pobierz test pdf

Praca zespołowa to nic innego jak połączenie wysiłku i umiejętności kilku osób; to konkretny cel, przepływ informacji, komunikacja, wzajemna pomoc, a także zrozumienie. Pracując w grupie ludzi często zastanawiamy się, jaką mamy w nim rolę. Kim właściwie jesteśmy w nim? Z pomocą przy odpowiedzi na tak zadane pytania przychodzi Test Belbina, sprawdź więc, jaką rolę pełnisz w swoim zespole. Jesteś praktycznym organizatorem, sędzią czy może siewcą?

Praca zespołowa to współpraca w grupie ludzi, która ma do osiągnięcia wspólny cel, a każdy z członków zespołu pełni określoną rolę. Jednakże, nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę – różnimy się przecież sposobem i szybkością wykonywania danej pracy, osobowością, umiejętnościami społecznymi. Aby skutecznie określić swoją rolę w zespole możemy posłużyć się Metodą Belbina, która przy odpowiednim wykorzystaniu jest skuteczną oceną względnych mocnych i słabych stron zespołu. Pomaga zespołowi zrozumieć, w jaki sposób może poprawić swoją wydajność.

Czym jest Test Belbina?

Test Belbina jest łatwy do zrozumienia i zastosowania. Został opracowany po dziewięciu latach badań przez Meredith Belbin w 1981r. i stał się jednym z najbardziej dostępnych i powszechnie stosowanych narzędzi wspierających budowanie zespołu. Role zespołowe zostały zaprojektowane w celu zdefiniowania i przewidywania potencjalnego sukcesu zespołów zarządzających, przy czym, uznając, że najsilniejsze zespoły mają różnorodne charaktery i typy osobowości. Test Belbina został jednak skrytykowany ze względu na potencjalne uproszczenie i „zaszufladkowanie” jednostek. Jednak, mądrze wykorzystany, może okazać się niezwykle przydatny, ponieważ test ten jest procesem budowania efektywnych zespołów, a także nieodzowną pomocą przy trafnych decyzjach rekrutacyjnych. Dzięki przeprowadzeniu Testu Belbina możemy skupić się na komunikacji w grupie, na jej integracji, na wyodrębnieniu roli przywódcy, a także na zarządzaniu konfliktem. Podsumowując – test ten jest formą procesu coachingowego, metodą ciągłej motywacji pracowników oraz rozwoju ich kariery.

Założenia Testu Ról Zespołowych Belbina

Belbin opisuje rolę zespołową jako „tendencję do zachowywania się, wnoszenia wkładu i współdziałania z innymi w określony sposób”, co potocznie oznacza, iż badamy konkretne zachowania, a nie osobowość członków zespołu. Belbin wyróżnił 9 podstawowych ról w zespole: praktyczny organizator, człowiek kontaktów, naturalny lider, sędzia, człowiek akcji, człowiek grupy, siewca, perfekcjonista oraz specjalista. Idealny zespół powinien mieć zdrową równowagę wszystkich 9 ról, przy czym rozwijają się one, dojrzewają i mogą zmieniać się wraz z doświadczeniem.

Teoria ról zespołowych Belbina

Wykorzystanie ról zespołowych w Modelu Belbina odbywa się na zasadzie pomiaru preferowanego (!) zachowania podczas pracy w zespole. Test nie zawiera dobrych, ani złych odpowiedzi, a i żadna z konkretnych ról nie jest lepsza czy gorsza. Należy podkreślić, iż role zespołowe Belbina mierzą przede wszystkim zachowanie, a nie osobowość. Aby stać się zespołem o najwyższej wydajności, każdy zespół potrzebuje dostępu do każdego z 9 zachowań Ról Zespołowych, więc czasem może się zdarzyć, iż niektórzy z członków zespołu będą mieli przypisane dwie lub więcej ról. Każda rola zespołu ma swoje mocne i słabe strony i posiada równe znaczenie, ale nie wszystkie są wymagane w tym samym czasie. Ważnym jest, aby najpierw przyjrzeć się celom zespołu i ustalić, jakie zadania należy wykonać. Natomiast, jeśli w zespole nie ma jakiejś roli, często wypełnia ją ktoś, kto nie uznał tej roli za dominującą. Warto dodać, iż zespół powinien dzielić się swoimi rolami, po to, by zwiększyć zrozumienie i umożliwić spełnienie wzajemnych oczekiwań.

Inwentarz Samooceny

Rola członka w zespole jest określana za pomocą „Inwentarza Samooceny”, czyli kwestionariusza opracowanego w celu ustalenia preferowanego sposobu pracy jednostki w zespole. Inwentarz Samooceny Belbina daje nam raport, możliwość ewaluacji i pomoże doprowadzić do skuteczniejszej komunikacji między współpracownikami i menedżerami. Do samooceny możemy też włączyć „oceny obserwatorów”, które mają za zadnie dostarczyć niezależnych dowodów na temat ról poszczególnych członków w zespole.

Test Belbina – opis poszczególnych ról zespołowych

PO Praktyczny Organizator

– zamienia koncepcje i plany na praktyczne działanie i realizuje ustalone plany w sposób systematyczny i efektywny. Dzięki PO następuje praktyczne wdrożenie projektów i planów rozwiązań. Praktyczny organizator pragnie konkretów oraz nie lub zmienności planów.

Typowe cechy: konserwatywny, obowiązkowy, praktyczny. Pozytywne strony: zdolności organizacyjne, zdrowy rozsądek, samokontrola. Możliwe słabości: brak plastyczności, powątpiewanie w nowe pomysły i zmiany.

NL Naturalny Lider (koordynator)

— sprawuje pieczę i kontrolę nad sposobem, w jaki grupa stara się osiągnąć cele. Potrafi efektywnie wykorzystać zasoby zespołu oraz rozpoznaje, gdzie tkwią zalety, a gdzie słabości grupy. Co ważne, koordynator potrafi wykorzystać potencjał indywidualny każdego pracownika. Charakteryzuje go raczej zdrowy rozsądek, niż rozważania intelektualne, w kierowaniu nie jest agresywny.

Typowe cechy: spokojny, pewny siebie, zdyscyplinowany. Pozytywne strony: zdolność do dostrzegania potencjału tkwiącego w ludziach i silne skupienie na celach. Możliwe słabości: przeciętny, jeśli chodzi o zdolności intelektualne i twórcze.

CZA Człowiek akcji

— kształtuje sposób, w jaki wykorzystany zostanie wysiłek grupy, kieruje swoją uwagę na ustalanie celów i priorytetów oraz pragnie wywierać wpływ na kształt lub wzorzec decyzji grupowej i na wynik aktywności grupowej. Człowiek akcji chce szybko widzieć rezultaty, rywalizuje i bywa arogancki, ale dzięki niemu „coś się rzeczywiście dzieje”.

Typowe cechy: bardzo napięty, dynamiczny, stawiający wyzwania. Pozytywne strony: pragnienie i gotowość przezwyciężenia inercji, braku efektywności, samozadowolenia. Możliwe słabości: skłonność do prowokowania, irytacji i niepokoju.

SIE Siewca (kreator, człowiek idei)

— wysuwa nowe pomysły i strategie ze szczególnym uwzględnieniem najistotniejszych problemów i próbuje „przedzierać się” ze swoją wizją przez grupowe podejście do problemu na zasadzie konfrontacji. Kreator może gubić szczegóły i robić błędy, a także krytykować pomysły innych. Człowiek idei wyznaje zasadę: „Im większy problem, tym większe wyzwanie, żeby go rozwiązać”. Uważa, że wszystkie dobre pomysły z początku dziwnie wyglądają, a i roztacza wokół siebie aurę „geniusza”.

Typowe cechy: indywidualista, poważny, niekonwencjonalny. Pozytywne strony: geniusz, wyobraźnia, intelekt, wiedza. Możliwe słabości: bujanie w obłokach, możliwe pomijanie szczegółów.

CZK Człowiek od kontaktów (Poszukiwacz)

— szuka środków do realizacji zadań. Bada, analizuje i przytacza informacje na temat pomysłów, stanu wiedzy i działań na zewnątrz grupy; nawiązuje kontakty zewnętrzne, które mogą być użyteczne dla zespołu. Poszukiwacz potrafi przewidzieć niezbędne negocjacje oraz popiera innowacje i jest dobrym improwizatorem.

Typowe cechy: ekstrawertyk, entuzjasta, ciekawy świata, komunikatywny. Pozytywne strony: zdolność do kontaktowania się z ludźmi i odkrywania tego co nowe; umiejętność reagowania na wyzwania. Możliwe słabości: szybko traci zainteresowanie sprawą gdy mija pierwsza fascynacja.

SĘ Sędzia (Analityk)

— analizuje problem, ocenia pomysły i sugestie, dzięki czemu grupa startuje z lepiej przygotowanej pozycji do podjęcia wyważonej decyzji. Analityk jest najbardziej obiektywny, bezstronny i niezaangażowany emocjonalnie, lubi mieć czas do namysłu. Brak w nim entuzjazmu, ale jego spokój pozwala na podjęcie wyważonych decyzji.

Typowe cechy: trzeźwy, bez emocji, ostrożny. Pozytywne strony: umiejętność oceny, praktyczność i nie bawienie się w sentymenty. Możliwe słabości: brak mu umiejętności inspiracji i zdolności do motywowania innych.

CZG Człowiek grupy

— wspiera członków grupy i jeśli są jakieś niedociągnięcia i braki – podbudowuje jej morale. Potrafi zapobiegać konfliktom, kształtuje „ducha” zespołu. Może jego wkład nie jest zbyt wyraźny, ale nieoceniona jest jego lojalność i oddanie wobec grupy; nie lubi konfliktów.

Typowe cechy: zorientowany na społeczną stronę pracy, łagodny, wrażliwy. Pozytywne strony: umiejętność wczuwania się w ludzi i w sytuacje; umiejętność wzbudzania „ducha” grupy. Możliwe słabości: brak zdecydowania w sytuacjach kryzysowych.

PER Perfekcjonista

— nastawiony na konkretny efekt i na zakończenie zadania w określonym czasie oraz zapewnienie mu jak najwyższego standardu wykonania. Może być trudny w kontaktach, ponieważ jest wrogiem przypadku i grzęźnie w szczegółach, które nie są najistotniejsze dla ukończenia zadania. Perfekcjonista jest zawsze świadomy celu.

Typowe cechy: staranny, uporządkowany, sumienny, niespokojny. Pozytywne strony: zdolność do doprowadzenia do skutku; perfekcjonizm. Możliwe słabości: skłonność do martwienia się drobiazgami, napięcie.

Kwestionariusz Ról Grupowych M.Belbina

Celem poniższego kwestionariusza jest określenie względnych ról, jakie w zespole może spełniać osoba, która go wypełni. Przed Tobą siedem sekcji, a w z nich po osiem pytań. Twoim zadaniem jest rozdzielić dokładnie 10 punktów do zdań, które uważasz, że najlepiej opisują Twoje zachowanie w pracy zespołowej. Każdą część kwestionariusza zacznij od przeczytania jej, a następnie zastanów się, które zadania opisują Ciebie najlepiej. Pamiętaj, za każdym razem masz do dyspozycji 10 punktów. Punkty mogą być przydzielone do kilku zdań, ale w skrajnych przypadkach, można je przypisać nawet do jednego zdania. To od Ciebie zależy, ile dane zdanie w określonej sekcji dostanie punktów. Po rozdzieleniu wszystkich punktów, w każdej sekcji przejdź do klucza wyników kwestionariusza.

TEST BELBINA

CZĘŚĆ I – CO WNOSZĘ DO GRUPY?

Wydaje mi się, że szybko dostrzegam i umiem wykorzystać nowe możliwości
Mogę dobrze pracować z bardzo różnymi ludźmi
„Produkowanie” pomysłów to moja naturalna zdolność
Moja siła tkwi w tym, że potrafię z ludzi „wyciągnąć” to, co mają w sobie najlepszego, aby przyczynili się do osiągnięcia celów i zadań grupowych
Moja główna umiejętność polega na doprowadzeniu spraw do końca i wiąże się z efektywnością
Jestem w stanie przez jakiś czas zaakceptować niepopularność mojej osoby w grupie, jeśli prowadzi to do wartościowych wyników
Zwykle wyczuwam, co jest realistyczne i prawdopodobne, jeśli chodzi o osiągnięcie sukcesu
Zwykle mogę zaproponować jakieś alternatywne wyjście bez uprzedzeń i niechęci

CZĘŚĆ II – KŁOPOTY W PRACY GRUPOWEJ

Nie mogę się uspokoić i skupić, dopóki spotkanie nie jest uporządkowane i dobrze prowadzone
Mam skłonność do bycia wspaniałomyślnym dla tych, których przekonujące pomysły nie zostały odpowiednio przemyślane
Mam skłonność do gadulstwa, gdy grupa rozpracowuje nowe pomysły
Mój chłodny ogląd spraw utrudnia mi przyłączenie się do gotowości i entuzjazmu kolegów
Czasami jestem spostrzegany jako wywierający nadmierny nacisk i autorytatywny wpływ, jeśli coś musi zostać rzeczywiście zrobione
Trudno mi kierować „na pierwszej linii”, gdyż czuję się zbyt odpowiedzialny za atmosferę grupową
Mam skłonność do rozmyślania o tym, co w danej chwili wpada mi do głowy, przez co tracę kontakt z tym, co się dzieje
Koledzy widzą mnie jako niepotrzebnie przejmującego się szczegółami i możliwością, że sprawy mogą się źle ułożyć

CZĘŚĆ III – ZAANGAŻOWANIA PRACA W GRUPIE

Mam skłonność do wywierania wpływu na ludzi, lecz bez wywierania na nich presji
Moja czujność pozwala zapobiegać wielu pomyłkom i błędom
Jestem gotów kłaść nacisk na działanie, aby upewnić się, że narada nie jest stratą czasu lub, że prowadzi do utracenia z widoku głównego celu
Zwykle można na mnie polegać, że wymyślę coś oryginalnego
Zawsze jestem gotów uczynić dobrą sugestię przedmiotem zainteresowania całej grupy
Zawsze poszukuję ostatnich nowinek, nowych odkryć i wyników badań na określony temat
Mam przekonanie, że moja umiejętność wydawania sądu może pomóc w podjęciu odpowiednich decyzji
Moją specjalnością jest zorganizowanie najbardziej znaczącej części pracy

CZĘŚĆ IV – MOJE CECHY W PRACY GRUPOWEJ

Rzeczywiście interesuję się bliższym poznaniem moich kolegów
Nie mam oporów przed przeciwstawianiem się zdaniu większości
Zwykle potrafię przyjąć taką linię argumentacji, aby obalić błędny punkt widzenia
Sądzę, że mam szczególny talent do wprowadzania pomysłów w życie, gdy plan ma być zastosowany
Mam skłonność do unikania tego, co oczywiste i do zaskakiwania czymś niespodziewanym
Doprowadzam to, czego się podejmę do perfekcji
Jestem gotów do nawiązywania i wykorzystywania kontaktów poza grupowych, jeśli jest to potrzebne
Nawet jeśli interesuje mnie wiele aspektów sprawy, nie mam problemów z podjęciem decyzji co do wyboru rozwiązania

CZĘŚĆ V – SATYSFAKCJA Z PRACY GRUPOWEJ

Cieszy mnie analizowanie sytuacji i rozważanie możliwości wyboru
Interesuje mnie znalezienie praktycznych rozwiązań problemów
Lubię mieć przekonanie, że sprzyjam kształtowaniu dobrych kontaktów międzyludzkich w pracy
Lubię mieć duży wpływ na decyzje
Cieszę się z kontaktów z ludźmi, którzy mają coś nowego do zaoferowania
Jestem w stanie doprowadzić do zgody w ważnych dla pracy sprawach
Wczuwam się w moją część zadania, jeśli pragnę poświęcić zadaniu całą swoją uwagę
Lubię znaleźć taki obszar, który pobudza moją wyobraźnię

CZĘŚĆ VI – TRUDNE ZADANIE W NIEZNANYCH WARUNKACH

Mam ochotę zaszyć się w kącie, aby wymyślić sposób na wyjście z impasu
Byłbym gotów do współpracy z osobą, która wykazała najbardziej pozytywna nastawienie
Znalazłbym sposób na zmniejszenie skali zadania przez ustalenie, co mogłyby zrobić poszczególne jednostki
Moje naturalne wyczucie spraw pilnych pozwoli na postępowanie zgodnie z planem
Z pewnością zachowam spokój i zdolność do trzeźwego sądu
Mimo nacisków zachowam stałość celu
Byłbym przygotowany do przejęcia konstruktywnego kierownictwa, jeśli stwierdziłbym, że grupa nie robi postępu
Zainicjowałbym dyskusję w celu stymulowania nowych pomysłów, rozwiązań

CZĘŚĆ VII – MOJA ODPOWIEDZIALNOŚĆ W GRUPIE

Mam skłonność do ujawniania niezadowolenia wobec tych, którzy moim zdaniem przeszkadzają w osiąganiu postępów
Inni mogą mnie krytykować za to, że jestem analityczny i niedostatecznie opieram się na intuicji
Moje pragnienie, aby praca została starannie wykonana, może wstrzymywać pójście do przodu
Mam skłonność do nudzenia się i oczekuję, że inni będą mnie stymulować i „zapalać”
Trudno mi rozpocząć, jeśli cele nie są dla mnie jasne
Czasami nie jestem tak efektywny, jak bym chciał, jeśli chodzi o wyjaśnienie złożonych problemów, jakie przede mną stoją
Mam świadomość, że wymagam od innych rzeczy, których sam nie mogę zrobić
Waham się, gdy należałoby przeforsować mój punkt widzenia, gdy mam do czynienia z jawną opozycją

Wykaz skrótów użytych w tablicy klucza

PO – praktyczny organizator
CZK – człowiek kontaktów
NL – naturalny lider
SĘ – sędzia
CZA – człowiek akcji
CZG – człowiek grupy
SIE – siewca (człowiek idei)
PER – perfekcjonista

Klucz wyników kwestionariusza – Test Belbina

Tablica wyników

Nanieś punkty, które przydzieliłeś poszczególnym odpowiedziom do poniższej tabeli.

Tablica klucza

Przenieś wyniki wpisane w tablicy wyników do poniższej tablicy klucz. Dodaj punkty wpisane w każdej kolumnie w celu obliczenia liczby punktów przypisanych poszczególnym rolom grupowym.

Test Belbina – Interpretacja wyników

Najwyższy wynik w określonej kolumnie świadczy o najczęściej przyjmowanej KONSTRUKTYWNEJ ROLI GRUPOWEJ. Następny w kolejności dotyczy roli, którą przyjmuje się, jeśli z jakiś powodów istnieje, mniejsze zapotrzebowanie na tę najbardziej preferowaną. Dwa najniższe wyniki dotyczą obszarów, które należałoby rozwijać i są prawdopodobnie najsłabszym zachowaniem. Być może jednak zamiast „na siłę” je wzmacniać, lepiej poszukać członków grupy, którzy mogliby w grupie stanowić dla nas dopełnienie.

Test Belbina – Rola Specjalisty

Meredith Belbin w jednej ze swych ostatnich prac zaproponował rozpatrzenie jeszcze jednej konstruktywnej roli grupowej – rolę Specjalisty. Jeżeli Twoje wyniki z testu wskazują na brak silnych preferencji do jednej z ośmiu ról, wykonaj dodatkowy test, zastanawiając się, w jakim stopniu charakteryzują Cię poniższe stwierdzenia:

a) bardzo wysokim – 5 punktów; b) wysokim – 4 punkty; c) średnim – 3 punkty; d) małym – 2 punkty; e) bardzo małym – 1 punkt.

Jeżeli osiągnąłeś więcej niż 28 punktów, to znaczy że w grupie chętnie przyjmujesz rolę Specjalisty.

W mojej pracy nigdy nie przestaję się uczyć.
Uważam, że awans na stanowisko kierownicze pozbawia pracowników przyjemności pracy specjalisty znającego się najlepiej na swojej dyscyplinie.
Czasem uważam, że praca grupowa mogłaby być wykonana przez jedną osobę.
Uważam, że lepiej jest wiedzieć więcej o jednej rzeczy, niż wiedzieć trochę o wszystkim.
Moja praca mnie fascynuje.
Dla rozwoju zawodowego jestem w stanie poświęcić swój wolny czas.
Sądzę, że wybrałem pracę, którą kocham, a pracując zapominam o całym świecie.

Specjalista

– często zajmuje się wąskim odcinkiem pracy, skupia się na szczegółach technicznych. Wykazuje duże poświęcenie w realizowaniu zadań. Specjalista nastawiony jest na konkretny cel, zaangażowany, „samonapędzający się”; posiada wiedzę i umiejętności, które mogą być rzadkie i cenne. Może pomijać obraz w całości, koncentrując się na wąskim przedmiocie własnych działań oraz może czuć się w zespole konsultantem w danej dziedzinie.

Pobierz test w formacie pdf – TEST BELBINA

Praca w zespole to zadowolenie, możliwości rozwoju i poczucia przynależności; to odpowiedzialność i dążenie do dopasowania się do grupy, ale i brak indywidualizmu. Test Belbina pomaga nam dopasować się do zespołu oraz w drugą stronę – zespół do nas, bo przecież nie zapominajmy podstawowej „prawdy” – to ludzie tworzą zespół; ludzie tworzą firmę. Zachęcam do analizy Modelu Belbina w Waszym środowisku zawodowym. Poniżej znajdziesz odniesienia do literatury, ale i Internet podsuwa mnóstwo treści online, nawet z gotowymi raportami dotyczącymi naszego zespołu.

W tematyce pracy zespołowej koniecznie zajrzyj tutaj:

Bibliografia

Belbin, M. (2008). Twoja rola w zespole. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Belbin, M. (2009). Zespoły zarządzające. Sekrety ich sukcesów i porażek. Kraków: Wolters Kluwer Polska.

Jeżeli spodobał Ci się powyższy tekst machnij do mnie więc łapką – zostaw komentarz lub polub na social media np. Facebook, LinkedIn; za każdy odzew dziękuję!