Jak być asertywnym w pracy? Po całym aktywnym dniu już pakujesz się do wyjścia z biura… i nagle do pokoju wpada szef, krzycząc „trzeba zrobić ten raport na jutro”. Nie ważne, że masz już dość po całym dniu i umówione zajęcia w domu. Zostajesz. Na kolejne 50 minut. Choć doskonale wiesz, że powinieneś był odmówić. Powinieneś być asertywny, a z tym łatwiej powiedzieć, niż zrobić.
Każdy z nas ma określony czas pracy i obowiązki do wykonania. Ich zakres powinien być ściśle związane z opisem stanowiska pracy, które obejmowaliśmy. Jednak bardzo często wykonujemy coś poza nim, coś za kogoś, dla kogoś. Nie potrafimy się sprzeciwić, bo boimy się reakcji, szczególnie szefa, a i odnośnie znajomych z pracy te relacje wyglądają różnie. Więc milczymy i robimy wszystko za wszystkich. Do czego prowadzi taka sytuacji? Będziesz bardziej doceniany, awansujesz, dostaniesz podwyżkę, współpracownicy będą Cię bardziej cenić i lubić? Niekoniecznie. Niestety, bardzo prawdopodobne, że pójdziesz w kierunku ukrytej złości, pretensji, co z czasem i tak spowoduje eskalacje negatywnych uczuć. A wiesz co się wówczas stanie? Jak być asertywnym w pracy? Jak odmówić szefowi i współpracownikom?
Nim przejdę to sedna tematu, już teraz możesz dowiedzieć się więcej w tematyce szkolenia z asertywności zawodowej. Jak być asertywnym w pracy? Spójrz na poniższy kurs:
Asertywność
Zacznijmy od pojęcia asertywności: asertywność to sposób komunikowania się ze innymi, to Twoje zdrowe relacje z nimi, w poszanowaniu Twoich praw. Oznacza bezpośrednie, kulturalne, ale stanowcze i uczciwe wyrażanie swoich uczuć, opinii, potrzeb.
Asertywność jest zmienna i zależy od sytuacji, można być asertywnym w stosunku do pewnych osób i mieć z tym trudności w stosunku do innych. Najgorszą konsekwencją braku asertywności jest rezygnowanie z samego siebie.
W czym pomoże Ci asertywność?
- otwarcie i jasno wyrażasz swoje potrzeby
- szybciej dochodzisz do kompromisu z innymi ludźmi
- nabierasz pewności siebie
- masz świadomość swoich mocnych i słabych stron
- akceptujesz siebie i innych
- zmniejszasz poziom stresu
- szanujesz siebie
- zyskujesz szacunek od innych ludzi
- poprawiasz swoją zdolność podejmowania decyzji
Jak być asertywnym w pracy? Nasze postawy
Asertywność jest postawą, będącą kompromisem między nadmierną uległością, a agresją. Nie jest cechą wrodzoną, uczysz się tego. Jest niezwykle cenną kompetencję miękką.
Aby dokładnie scharakteryzować nasze zachowanie możemy określić się w jednym z typów zachowań: asertywne, agresywne lub bierno-uległe. Koniecznie przeczytaj o niech więcej i sprawdź w teście jaką postawę obecnie reprezentujesz:
Dlaczego warto być asertywnym w pracy?
Pracodawca doceni Twoją asertywność, bo jeśli potrafisz bronić swojego zdania, to potrafisz też dbać i chronić jego biznes. Osoba asertywna nie ma poczucia wstydu, gdy czegoś nie wie lub nie rozumie, tylko bez zahamowań zadaje odpowiednie pytania. Asertywność w pracy niesie wiele korzyści: upraszcza komunikację ze współpracownikami, niweluje niejasności, łagodzi konflikty między pracownikami, zapobiega również manipulacjom ze strony szefów, podwładnych czy kolegów.
Jak być asertywnym w pracy? Jak odmówić szefowi i współpracownikom?
Sytuacja nie jest prosta, bo zależy od wielu czynników, m.in. związana jest z Twoimi obowiązkami, zakresem pracy i sposobem ich wykonywania oraz relacji w firmie. Temat wiąże się bardzo mocno z Twoim poczuciem pewności siebie, z samooceną i sposobem komunikowania z otoczeniem. Możemy jednak wspomagać się technikami asertywnych zachowań. Jak?
Komunikat Ja
Jest najważniejsza formą wypowiedzi, polega na braniu odpowiedzialności za swoje czyny i słowa. Brzmi przerażająco, ale jest bardzo ważnym elementem ujawniania siebie, swoich przekonań, uczuć i oczekiwań. W komunikacie typu JA mówimy o reakcji, jaką w nas wywołało zachowanie drugiej osoby, jakie są nasze uczucia, o tym co nas boli i czego potrzebujemy.
W skrócie:
„Ja (co czuję?), kiedy ty (zachowanie), ponieważ (potrzeba), dlatego chciałabym (konkretna prośba)”
Przykład: „Kiedy nie patrzysz na mnie podczas naszej rozmowy, uważam, że mnie nie słuchasz i jest mi przykro, ponieważ czuje się ignorowana”.
Zapoznaj się z całością tematu Komunikat Ja:
Jak być asertywnym w pracy? Techniki asertywnej reakcji
Jak przejawia się asertywność w pracy? Asertywny styl kontaktu to sposób komunikowania się z ludźmi. To stanowczość i łagodność wobec innych jednocześnie. Postawa asertywna oznacza patrzenie na siebie i innych jako osoby wartościowe, którym przynależny jest szacunek, a tym samym respektowanie godności i praw osobistych. Zachowanie asertywne to sposób reagowania nie wiążący się z przemocą, szanujący nasze prawa, godność i interesy. Jak być więc asertywnym w pracy?
Twoje terytorium psychologiczne to jest to wszystko, co w podstawowy sposób zależy od Ciebie i należy do Ciebie. To Twoje myśli, marzenia, uczucia, potrzeby, czas, przestrzeń wokół, ciało, sposób dysponowania rzeczami, które są Twoją własnością.
Szef zaskakuje Cię swoją prośbą:
„Chciałbym, aby została Pani (Pan) dzisiaj dłużej w pracy i pomogła mi w przygotowaniu naszego projektu dla firmy XYZ.”
Co odpowiesz?
Zgoda warunkowa
„Szefie tym razem zgoda, ale jeżeli mogłabym prosić, to w przyszłości chciałabym, aby informował mnie pan o tego rodzaju sytuacji kilka godzin przed zakończeniem czasu pracy. Daje mi to szansę poustawiania spraw domowych. Wówczas mogę spokojnie pracować do wieczora.”
Odmowa
„Nie, nie zostanę dziś po godzinach, ponieważ nie mam możliwości przełożenia spraw domowych. Proszę następnym razem poinformować mnie wcześniej, a zaistniałej sytuacji, a na pewno poszukam satysfakcjonującego rozwiązania.”
Zdarta płyta
W asertywności (jak w wielu innych dziedzinach naszego życia) kluczowa jest konsekwencja, a bardzo często jednorazowa odmowa nie wystarcza. Z pomocą przychodzi wtedy tzw. technika zdartej płyty, ponieważ polega ona na powtarzaniu tego samego komunikatu. Jeśli więc raz odmówiłeś pracy po godzinach, a szef cały czas wraca do Ciebie z sugestią, byś siedział w biurze dłużej – za każdym razem, niczym zdarta płyta, powtarzaj w sposób grzeczny, acz stanowczy ten sam komunikat:
„Nie mogę zostać w pracy dłużej, mam inne plany. Zajmę się tym tematem jutro po przyjściu do pracy.”’
Wielki słoń
Odmawiając wyobraź sobie, że jesteś wielkim, powoli kroczącym, spokojnym, widocznym, pewnym siebie, ale łagodnym SŁONIEM. Może być nawet różowy. Mówi się wówczas wolniej i spokojnie. Należy opanować emocje, patrzeć rozmówcy prosto w oczy i dopytywać co jest przyczyną niezrozumienia – ale wszystko w ruchach wielkiego słonia – czyli spokojnie. Tak przy okazji, uważaj, bo taka technika może rozwścieczyć oponenta 😉
Jujitsu
– swoją nazwę zawdzięcza wschodnim sztukom walki, a jej esencją jest wykorzystywanie w rozmowie argumentów wykorzystywanych przez rozmówcę, a nie przeciwstawianie się im lub uginanie pod nimi. Kiedy więc kolega z pracy prosi cię byś zrobił coś za niego i przypomina, że nie tak dawno sam pomógł Ci w podobnej sytuacji powiedz:
„Pamiętam Twoje wsparcie i cały czas jestem Ci za nie bardzo wdzięczny. Nie mogę jednak tym się zająć, ponieważ aktualnie jestem zajęty innym ważnym zadaniem.”
Odmowa wprost – „nie”
Asertywna odmowa to odmowa wprost! Nie musisz usprawiedliwiać się,
zawiera jednak uzasadnienie decyzji odmowy.
Przykład:
Prośba: Chciałbym Cię prosić, abyś skończył za mnie to sprawozdanie na jutro dla szefa, chodzi mi o same wyliczenia. Tobie to zajmie pół godziny, a ja będę siedział nad tą robotą do wieczora.
Ty: Nie, nie skończę tego sprawozdania za Ciebie, ponieważ umówiłem się na spotkanie i chcę dotrzymać umowy.
Przykład:
Podczas rozmowy Twój rozmówca ciągle Ci przerywa, powiedz:
1. Proszę mi pozwolić skończyć
2. Kiedy mi pan przerywa, nie mogę zebrać myśli.
3. Proszę pana, stanowczo proszę, aby pozwolił mi pan do końca się wypowiedzieć.
4. Jeżeli będzie mi pan nadal przerywał, zakończę tę rozmowę.
5. Przerywasz rozmowę.
O technikach asertywnej reakcji i odmowy przeczytasz więcej tutaj:
Jak być asertywnym w pracy? Pamiętaj:
Asertywność nie stanowi gwarancji sukcesu, ale daje satysfakcję z wyrażania własnych uczuć, by konflikt można było rozstrzygnąć bez poczucia winy czy nieszczerości. Asertywność oznacza szacunek dla siebie i innych.
Klasyk badań nad asertywnością – Herbert Fensterheim stwierdzał:
„Jeżeli masz wątpliwości, czy dane zachowanie jest asertywne, sprawdź, czy choćby odrobinę zwiększa ono Twój szacunek do samego siebie. Jeżeli tak, jest to zachowanie asertywne. Jeżeli nie – nie jest ono asertywne”.
Asertywność w pracy jest możliwa, ale wymaga wielu ćwiczeń i treningu, a także pewnej samoświadomości. Dlatego, w odpowiedzi na zapytania i zapotrzebowanie w temacie zapraszam Cię na rozbudowany kurs online. Już teraz możesz rozpocząć naukę. Przygotowałam dla Ciebie 2 moduły, 18 prezentacji video, 16 lekcji, ćwiczenia, testy i zadnia. Więcej informacji:
Lektury warte polecenia:
- Bartłomiej Stolarczyk “Naucz ich jak mają Cię traktować. Praktyczny poradnik asertywności”, Onepress – KLIK po książkę
- Agnieszka Wróbel, Asertywność na co dzień, Wydawnictwo Edgar – KLIK po książkę
- Dorota Gromnicka, Asertywność w praktyce. Jak zachować się w typowych sytuacjach? Wyd. Edgar – KLIK po książkę
- Maria Król-Fijewska, Stanowczo, łagodnie, bez lęku, Wydawnictwo: W.A.B.
- Maria Król-Fijewska, Piotr Fijewski, Asertywność menadżera, Wyd PWE, 2015 – KLIK po książkę
Mam też prośbę – teraz Ty zarządzasz. Jeżeli spodobał Ci się tekst pokaż swoją reakcję – skomentuj, udostępnij dalej; polub mnie na Facebook, zapraszam na LinkedIn.
02/06/2022 o 19:56
Uważam, że bycie asertywnym to umiejętność, której brakuje wielu. To jedna z najważniejszych rzeczy.
31/07/2018 o 12:02
To ważna cecha, nabyta po kilku latach pracy. Chociaż są osoby, które mają ją od razu – świetnie. Tego powinni uczyć w szkołach.
30/07/2018 o 23:03
Asertywnosc to na swoj sposob odwaga, a mi tego brakuje.Moze wkoncu skorzystam z rad.
31/07/2018 o 21:21
Magda trzymam kciuki za przełamanie się.
30/07/2018 o 16:57
co racja to racja
27/07/2018 o 12:37
Asertywność pomaga, ale też trzeba nie raz użyć sprytu. Bo czasem może się tak stać, że ktoś jest na nią odporny.
27/07/2018 o 16:02
Natalia spryt, nasza wrodzona inteligencja jak najbardziej na miejscu 🙂
27/07/2018 o 10:19
Takie coś to zawsze ryzyko, że szef nas może zwolnić.
27/07/2018 o 16:02
Lucyna a z drugiej stronie wcześniej czy później i tak chcemy zmienić pracę, bo umęczeni i wkurzeni mamy dość.
22/09/2019 o 01:51
Nie rozumiem trochę Twojej rady… „wcześniej czy później i tak chcemy zmienić pracę” to po co ta asertywność, jak zakłada się, że można zmienić pracę. Może to działa w pracach, w których zarabia się do 25 tyś… ale nie w pracach za 50-150tyś miesięcznie. To nie jest „szybkie poszukiwanie pracy”, bo często trzeba się wspinać na szczeblach. Wrzucanie wszystkich do jednego worka, tj. „wcześniej czy później i tak chcemy zmienić pracę” nie jest dobrą radą – bo często „wszystko, oprócz szefa, nam się podoba”.
Jeśli się mylę, to proszę popraw mnie. Powyższe to nie hejt, ale bardziej sprowokowanie do dyskusji i prośba o pomoc.
Podsumowując – mam pytanie:
Czy asertywność nie powinna wynikać i być dostosowana pod osobę do której ją kierujemy?
Jeśli tak, to jak ocenić naszego rozmówcę i przedstawić mu / okazać asertywność w sposób, który nie spowoduje zwolnienie z pracy?
25/07/2018 o 13:01
Może skorzystam z szkolenia, bo mi brakuje asertyywności.
25/07/2018 o 19:59
Tatiana zapraszam serdecznie.
24/07/2018 o 10:48
na szczęście z asertywnością nie mam za bardzo problemu
23/07/2018 o 09:24
Życiowe porady, dzięki wielkie!
20/07/2018 o 14:04
Super, dzieki 🙂 same dobre rady
22/07/2018 o 20:43
Do usług 🙂
18/07/2018 o 16:57
Niestety asertywność w pracy to nie taka prosta sprawa. Nie sposób sprzeciwić się raz – za to można szybko wylecieć. Myślę, że kluczową rolę odgrywa tu sam charakter. Jesteś asertywny, to sobie poradzisz. I tyle 😉
18/07/2018 o 20:55
Ewelina znać swój charakter to jedno, znać szefa to drugie. I wówczas można wszystko dopasować i utrzymać zdrowe relacje.
18/07/2018 o 12:50
Dzięki za ten fajny artykuł o asertywności. Niestety nie jest to zwykle takie proste, ale czasem się sprawdza.
18/07/2018 o 20:54
Oczywiście Sandra, że nie jest. Zdecydowanie wymaga czasu i pracy.
16/07/2018 o 19:35
Dziękuję za te rady 🙂
18/07/2018 o 20:53
Zapraszam częściej 😉
16/07/2018 o 00:35
Dawno temu. Znaczy około 6 lat temu w Warszawie widziałem jak pracownik czyścił nożem miejsce parkingowe jakiegoś „szefa”. Było to w mieście, nie na obrzeżach. ….co by było jak by był asertywny? A to był pracownik nie z działu konserwacji. Są niestety zajęcia że chociaż nie chcesz to odchodzisz od komputera i nosisz skrzynki. Robisz zrzutkę nawet jak Cię to nie interesuje. Jesz obiad wspólnie zamawiany chociaż wolisz coś innego. Instynkt stada….osoby odstające mogą szybko oberwać po łbie. ……………..
.
.A poza tym inaczej jest gdy pracujesz fizycznie, a nie za biurkiem…… o albo…albo asertywnie odmów picia wspólnie alkoholu. Nikt potem z Tobą nie gada. Mur rośnie.
18/07/2018 o 20:53
Michał instynkt stada zawsze działa, ale czy uleganie mu zawsze wychodzi nam na dobre? Po co to wszystko? Do pierwszej sytuacji nawet nie chce się odnieść…
11/07/2018 o 10:18
Ja jestem szefem sama dla siebie i nie mogłabym mieć kogoś nad sobą ale świetny artykuł 😉
15/07/2018 o 23:08
Dziękuję i powodzenia 🙂
11/07/2018 o 09:58
Asertywność w życiu codziennym ułatwia wiele spraw, ale w pracy w korporacji to już obowiązkowa umiejętność. 🙂
15/07/2018 o 23:08
Tak, w korporacji to czasem walka o przetrwanie 😉
11/07/2018 o 08:44
Praca w duzej korporacji nauczyla mnie asertywnosci ?
15/07/2018 o 23:09
Czyli doświadczenie już jest 😉
10/07/2018 o 23:12
asertywność w każdej sferze życia jest bardzo ważna – świetny wpis
15/07/2018 o 23:09
Dziękuję 🙂